O co chodzi z frankowiczami? Dlaczego kredyty we frankach były tak popularne?

• Kredyty hipoteczne we frankach były popularne w latach 1996–2012 z powodu niskiego oprocentowania i wysokiej zdolności kredytowej.

• Kryzys wybuchł po 2008 roku, gdy gwałtownie wzrósł kurs CHF.

• Orzeczenia TSUE umożliwiły tysiącom frankowiczów unieważnienie nieuczciwych umów.

• Mimo licznych wygranych w sądach, nadal nie ma ustawy systemowo rozwiązującej problem kredytów walutowych.

Dlaczego kredyty we frankach szwajcarskich były tak popularne wśród Polaków?

Między 1996 a 2012 rokiem kredyty we frankach szwajcarskich cieszyły się ogromnym zainteresowaniem wśród polskich kredytobiorców. Powód był prosty: frank szwajcarski (CHF) był walutą stabilną i nisko oprocentowaną, a oferta kredytów denominowanych lub indeksowanych do CHF pozwalała uzyskać znacznie wyższą zdolność kredytową niż kredyty złotówkowe.

Dlaczego ludzie brali kredyty we frankach?

• Atrakcyjnie niskie raty na starcie – dzięki niższemu oprocentowaniu niż w PLN,

• Stabilność kursu franka – przez lata wydawało się, że ryzyko walutowe jest niewielkie,

• Brak zdolności kredytowej w złotówkach – wiele osób mogło kupić mieszkanie tylko dzięki kredytowi w CHF.

W praktyce ok. 700 tys. osób w Polsce zaciągnęło kredyt we frankach – często nie zdając sobie sprawy z pełnego ryzyka walutowego. Kredyty były masowo oferowane przez banki m.in. w latach 2005–2008.

Co spowodowało kryzys związany z kredytami we frankach w Polsce?

Problemy zaczęły się wraz z globalnym kryzysem finansowym i osłabieniem złotego. Kulminacją była tzw. afera frankowa 2008, gdy kurs franka zaczął gwałtownie rosnąć – z poziomu ok. 2 zł w 2006 roku do ponad 4 zł w 2015.

Dlaczego frankowicze mają problem?

• Mimo regularnej spłaty rat saldo kredytu często rosło – bo wzrastała wartość kapitału w przeliczeniu na złote,

• Wielu kredytobiorców zaczęło spłacać kwoty znacznie wyższe niż początkowo pożyczono – czasem nawet 150–200% wartości nieruchomości,

• Banki nie informowały jasno o ryzyku kursowym i nie oferowały instrumentów zabezpieczających przed wzrostem kursu CHF.

Kredyt we frankach – przykład: osoba, która w 2007 r. wzięła 300 tys. zł kredytu indeksowanego do CHF, mogła w 2015 r. mieć do spłaty… ponad 400 tys. zł.

Jakie znaczenie miały orzeczenia TSUE dla polskich frankowiczów?

Przełom nastąpił w 2019 roku, gdy Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) uznał, że wiele umów frankowych zawiera klauzule abuzywne – czyli niezgodne z prawem zapisy dotyczące m.in. przeliczania rat po kursie ustalanym jednostronnie przez bank.

O co chodzi z pozwami frankowiczów?

• Kredytobiorcy zaczęli pozywać banki o unieważnienie umowy kredytowej lub jej "odfrankowienie",

• W większości przypadków sądy uznawały, że umowy były nieuczciwe – co prowadziło do unieważnienia całej umowy lub jej części.

Dzięki temu tysiące osób odzyskały nadpłacone środki lub całkowicie pozbyły się kredytu.

Jak zmieniła się sytuacja prawna kredytobiorców po korzystnych orzeczeniach sądowych?

Obecnie frankowicze mają dużo silniejszą pozycję w sądach, a linia orzecznicza jest w dużej mierze ugruntowana. Zdecydowana większość spraw kończy się wygraną kredytobiorcy, nawet w przypadku największych banków – choć zdarzają się też wyjątki, jak przegrane sprawy frankowiczów z PKO BP w przypadkach indywidualnych.

Dlaczego banki pozywają frankowiczów?
W reakcji na falę pozwów ze strony klientów niektóre banki zaczęły składać kontrpozwy, domagając się wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z kapitału. Jednak orzecznictwo TSUE i sądów krajowych coraz częściej odrzuca takie roszczenia banków jako nieuzasadnione.

Co ważne – mimo licznych wyroków, do dziś nie powstała ustawa systemowo regulująca kredyty we frankach, co oznacza, że każdy przypadek jest rozpatrywany indywidualnie.

Aktualne wyzwania i przyszłość kredytów frankowych w Polsce

W 2025 roku nowe kredyty we frankach praktycznie nie są już dostępne – banki całkowicie wycofały ten produkt z oferty po 2012 roku. Obecnie głównym wyzwaniem jest:

• Dokończenie rozliczeń sądowych między frankowiczami a bankami,

• Uregulowanie statusu osób, które zawarły ugody z bankami,

• Rozstrzygnięcie kwestii przedawnienia roszczeń i ewentualnych rekompensat.

Kredyty frankowe – o co chodzi dziś? To wciąż aktywna sprawa dla tysięcy Polaków, która z każdym wyrokiem zbliża się do rozwiązania, ale nadal nie została zamknięta ustawowo.

Podsumowanie – frankowicze w 2025 roku

• Kredyty we frankach były popularne ze względu na niskie oprocentowanie i korzystny kurs walutowy.

• Kryzys wybuchł, gdy kurs CHF gwałtownie wzrósł po 2008 roku.

• TSUE i polskie sądy orzekły na korzyść kredytobiorców, uznając klauzule przeliczeniowe za nieuczciwe.

• Choć frankowicze wygrywają większość spraw, nadal brakuje systemowego rozwiązania ich sytuacji.