Ubezpieczenie niskiego wkładu własnego — ile wynosi? Jak starać się o jego zwrot?

Planujesz kredyt hipoteczny, ale nie masz pełnych 20% wkładu własnego? W takiej sytuacji bank może zażądać od Ciebie dodatkowego zabezpieczenia – ubezpieczenia niskiego wkładu własnego (UNWW).

Najważniejsze informacje:

• UNWW chroni bank, nie Ciebie – a koszt ubezpieczenia ponosi kredytobiorca.

• Typowy koszt to 2–3% brakującej kwoty wkładu własnego.

• Ubezpieczenie działa zazwyczaj przez 3–5 lat lub do momentu spłaty określonej części kredytu hipotecznego.

• W niektórych przypadkach możesz ubiegać się o zwrot składki – ale musisz złożyć wniosek samodzielnie.

Co to jest ubezpieczenie niskiego wkładu własnego?

Ubezpieczenie niskiego wkładu własnego, często skracane jako UNWW, to dodatkowe zabezpieczenie kredytu hipotecznego, które banki wymagają wtedy, gdy Twój wkład własny jest niższy niż standardowe 20%.

W praktyce – jeśli chcesz kupić mieszkanie za 500 000 zł, a masz tylko 50 000 zł (czyli 10%), bank może zgodzić się na udzielenie kredytu, ale pod warunkiem wykupienia ubezpieczenia, które zabezpiecza tę brakującą część – w tym przypadku kolejne 10% wartości nieruchomości.

Dla kogo jest to ubezpieczenie?

Wbrew pozorom, to nie Ty jesteś bezpośrednim beneficjentem tej ochrony. Ubezpieczenie chroni interesy banku, a nie kredytobiorcy. Jeśli przestaniesz spłacać kredyt, a wartość mieszkania okaże się zbyt niska, by pokryć zobowiązanie, to właśnie ubezpieczyciel pokryje stratę banku. Ty – jako kredytobiorca – nadal pozostajesz odpowiedzialny za dług, a firma ubezpieczeniowa może od Ciebie dochodzić zwrotu wypłaconej kwoty.

To trochę tak, jakbyś płacił za parasol, który trzyma ktoś inny. Chroni go przed deszczem – ale Ty mokniesz dalej.

Ile kosztuje ubezpieczenie niskiego wkładu własnego?

Jednym z najczęstszych pytań jest: „Ile kosztuje ubezpieczenie niskiego wkładu własnego?” Odpowiedź, jak to bywa w finansach, brzmi: to zależy. Ale są pewne widełki i zasady, które warto znać.

Jak oblicza się składkę?

Koszt ubezpieczenia zależy przede wszystkim od tego, jak dużej części wkładu własnego Ci brakuje. Im mniejszy Twój wkład, tym większe ryzyko dla banku – i tym wyższa składka. Najczęściej stosowane są stawki procentowe odnoszące się do tej brakującej kwoty – zwykle w przedziale 2–3%.

👉Przykład:
Kupujesz mieszkanie za 400 000 zł, masz 10% wkładu (40 000 zł), a bank chce 20%. Brakuje 40 000 zł. Jeśli składka wynosi 2,5%, zapłacisz 1 000 zł za okres ochrony – zazwyczaj 3 lub 5 lat.

Niektóre banki doliczają składkę jednorazowo do kredytu, inne rozkładają ją na raty i doliczają do Twoich miesięcznych zobowiązań.

Co wpływa na koszt UNWW?

Na wysokość składki wpływa m.in.:

• wysokość brakującego wkładu,

• długość okresu ubezpieczenia,

• stawka przyjęta przez bank lub ubezpieczyciela,

• czasem – historia kredytowa klienta i profil ryzyka.

Warto też dodać, że ubezpieczenie niskiego wkładu nie podlega bezpośredniej regulacji prawnej – to bank ustala zasady jego stosowania, a Ty – jako klient – nie masz wpływu na wybór ubezpieczyciela czy stawkę.

Ubezpieczenie niskiego wkładu własnego w bankach w Polsce

Jak już wspomnieliśmy wyżej, obecnie banki coraz rzadziej obciążają bezpośrednio klientów składką ubezpieczenia niskiego wkładu własnego.

Wynika to z tego, że takie umowy ubezpieczenia zakwestionował UOKiK, który doszukał się w nich wielu klauzul niedozwolonych. Zostało to potwierdzone wyrokami sądowymi, które nakazały wręcz niektórych instytucjom zwrócić pobrane składki, co szerzej wyjaśnimy niżej.

Dzisiaj zatem większość banków obciąża klientów podwyższoną marżą, natomiast opłacanie składek ubezpieczenia NWW bierze na siebie. Jak dokładnie to wygląda w poszczególnych instytucjach, przedstawiamy w poniższej tabeli.

Uwaga: dane mają charakter orientacyjny — zawsze warto sprawdzić warunki bezpośrednio w banku, ponieważ mogą się one różnić w zależności od oferty, historii kredytobiorcy, rodzaju nieruchomości itp.

Jakie są korzyści i ryzyka dla kredytobiorcy?

Ubezpieczenie niskiego wkładu własnego jest – jak wiele produktów finansowych – narzędziem. Można z niego skorzystać mądrze, ale warto znać zarówno plusy, jak i pułapki.

Korzyści:

• Szansa na kredyt z niższym wkładem – dla wielu osób, zwłaszcza młodych, to jedyny sposób na zakup własnego mieszkania bez wieloletniego oszczędzania.

• Brak konieczności wsparcia finansowego od rodziny – co nie zawsze jest możliwe.

• Możliwość wcześniejszej przeprowadzki i inwestycji w nieruchomość – czyli korzystanie z majątku już teraz, nie dopiero za kilka lat.

Ryzyka:

• Płacisz za coś, co nie chroni Ciebie – składka trafia do ubezpieczyciela, ale w razie problemów to bank dostaje pieniądze.

• Dodatkowy koszt kredytu – w skali całego okresu spłaty może to być kilka tysięcy złotych więcej.

• Brak przejrzystości – wielu kredytobiorców nie wie, że można się ubiegać o zwrot składki, jeśli kredyt zostanie szybciej nadpłacony.

Procedura wnioskowania o zwrot ubezpieczenia niskiego wkładu własnego

Choć mało kto o tym wie, w niektórych sytuacjach można ubiegać się o zwrot części składki za ubezpieczenie niskiego wkładu własnego. Najczęściej dotyczy to sytuacji, gdy:

• kredyt został nadpłacony wcześniej, niż zakładała umowa,

• wartość kredytu spadła poniżej wymaganego poziomu,

• bank ubezpieczył kredyt na okres dłuższy, niż było to potrzebne.

Ale uwaga: to Ty musisz zainicjować ten proces. Bank sam z siebie nie przeanalizuje Twojej sytuacji i nie zaproponuje zwrotu.

Jakie dokumenty są wymagane przy składaniu wniosku o zwrot?

W zależności od banku mogą być wymagane różne dokumenty, ale najczęściej są to:

• kopia umowy kredytowej,

• potwierdzenie wpłat (np. harmonogram spłat z banku),

• informacja o wcześniejszej spłacie/nadpłacie,

• dowód uiszczenia składki za UNWW,

• ewentualna wycena nieruchomości, jeśli wartość wkładu wzrosła (np. przez wzrost cen na rynku).

Jakie kroki należy podjąć, aby zwiększyć szanse na zwrot?

1. Zgromadź dokumentację – im dokładniej udokumentujesz swoją sytuację, tym większe szanse na pozytywne rozpatrzenie wniosku.

2. Złóż wniosek w banku lub ubezpieczalni – najlepiej w formie pisemnej, z potwierdzeniem odbioru.

3. Dopytaj o podstawę prawną zwrotu – w niektórych przypadkach pomocne może być powołanie się na klauzule abuzywne lub stanowiska UOKiK.

4. Bądź cierpliwy, ale stanowczy – niektóre banki potrzebują kilku tygodni na rozpatrzenie sprawy.

Ubezpieczenie niskiego wkładu własnego – podsumowanie

Ubezpieczenie niskiego wkładu własnego to narzędzie, które może pomóc w zdobyciu kredytu hipotecznego z mniejszym kapitałem początkowym. Ale nie jest darmowe i nie chroni Ciebie, tylko bank.

Koszt ubezpieczenia niskiego wkładu własnego może wynosić od kilkuset do kilku tysięcy złotych – w zależności od brakującej kwoty i polityki banku. Warto mieć świadomość, że w pewnych sytuacjach możliwy jest zwrot składki, ale wymaga to inicjatywy i dobrej dokumentacji.

Jeśli masz kredyt z UNWW – sprawdź, czy nie nadszedł moment, by ubiegać się o jego zwrot. A jeśli dopiero planujesz wnioskować o kredyt – dopytaj o szczegóły ubezpieczenia i porównaj oferty różnych banków.

Pamiętaj – Twoja wiedza to Twoja siła negocjacyjna. A każdy tysiąc złotych zaoszczędzony na początku to mniej stresu w przyszłości.

Dodatkowe źródła:

Trzeci ogólny istotny pogląd Prezesa UOKiK ws. klauzul dotyczących ubezpieczenia niskiego wkładu własnego, https://finanse.uokik.gov.pl